Arapoti, Brazilië
oktober 2015 – april 2016Een andere wereld
Zondag, 4 oktober mocht ik ds. Anne Elverdink nog bevestigingen in Reitsum en zondag 11 oktober zal ik worden verbonden aan de Igreja Evangélica Reformada van Arapoti. In die tussenliggende week zijn er ‘werelden’ aan ons voorbij getrokken. Dat mag je zowel letterlijk als figuurlijk opvatten. De ene zondag zie je mussen en merels overvliegen, de ander zondag zijn het kolibries, papagaaien en ander kleurrijk gevogelte. In plaats van appels en peren, plukken we hier mandarijnen en citroenen. Maar óf het nu langpootmuggen óf borrachudos zijn, venijnig steken doen ze allemaal. Alleen onze citronella werkt hier niet!
Maandagochtend zo rond elf uur trokken we de deur van ons huis achter ons in het slot en vertrokken naar Haarlem. Daar hebben we nog een gezellig dagje met het gezin van Hielco en Fagja doorgebracht. De volgende morgen werden we op Schiphol door Fagja en Karloo uitgezwaaid. We realiseerden ons: nu begint ons Braziliaans avontuur. Emoties? Natuurlijk! Maar die hebben we weggedrukt. De wereld is niet groot meer als je gebruik kunt maken van de wifi, zeggen we altijd tegen elkaar. Toch wordt dit anders als er sprake is van zorg en ziekte. En die waren er beide voor we vertrokken. Onze gedachten zijn bij onze vrienden: een oud-collega die door een hersenbloeding was getroffen, een andere oud-collega die een ernstig zieke vader had, die inmiddels is overleden. Er was ook nog een oud-buurvrouw die vlak voor ons vertrek met kanker werd geconfronteerd, en buren die zich grote zorgen maakten om hun partners…
Toen wij afscheid namen van onze kleinkinderen kregen ze van ons elk twee tulpenbollen in een zakje. Onze boodschap daarbij was: wanneer jullie ze in de grond stoppen als wij vertrekken, zijn het tulpen als pake en beppe terugkomen. Een bijzonder beeld, denk ik nu.
Zondag a.s. zal ik bij mijn ‘installatie’ hier in Arapoti lezen uit Jesaja 43. Daarin zegt de Heer: “Zie, ik ga iets nieuws beginnen.” De tekst gaat verder met: “nu ontkiemt het - heb je het niet gemerkt? Ik baan een weg door de wildernis”(vs .19). Ik zal in mijn preek benadrukken dat niet ik hier aan het woord ben, maar dat God hier zelf aan het woord is. Ach, en dan weerhoudt niets je te zeggen: in dat vertrouwen hebben wij ‘ja’ gezegd toen het beroep uit Arapoti kwam. Ook Paulus kende die roep toen hij in Troas stond.
Arapoti
Onze eerste vlucht was van Amsterdam naar Sao Paulo. Vijf uur Braziliaanse tijd was het, toen we in Sao Paulo aankwamen. Omgerekend is dat tien uur ’s avonds, Nederlandse tijd. We hadden er toen al twaalf uur vliegen op zitten. Hier moesten we onze bagage van de band halen om daarna direct opnieuw in te checken voor de volgende vlucht met als eindbestemming Curitiba.
Op het vliegveld van Sao Paulo hadden we ruim de tijd ons te verlekkeren aan belastingvrije artikelen van grote wereldmerken. Voor mij waren de winkeltjes met de kleurrijke havaiannas aantrekkelijk. Ik bedacht: daarvan zal ik zeker mee terugnemen. We aten er nog even een hapje, voor we rond tien uur richting Curitiba vlogen. In de aankomsthal stond de voorzitter van de kerkenraad, Henk Salomons, ons op te wachten.
Daar stonden we dan, met vier grote koffers en twee handkoffertjes. Het voelde bijna een beetje gênant. Met zoveel bagage hadden wij nog nooit gevlogen. We vroegen ons dan ook af of de voorzitter wel een auto had die onze ‘vracht’ kon vervoeren. Maar dat bleek geheel geen probleem te zijn. We hoorden: “Wij Brazilianen zijn gewend te vliegen met 64 kg bagage per persoon. Het kost ons, van hieruit, bij KLM niets extra’s. Ook als we maar een uitstapje van drie weken maken.” Tja, daarbij voelen wij ons met een maximum van 23 kg. per persoon toch weer echt die lieden uit dat kleine Madurodam-landje.
In Curitiba sliepen we in ‘Roochelle Corporate Hotel’. De lift bracht ons naar de zesde etage waar we uitzicht hadden op een groot World Business-gebouw. Het was half één toen we ’s avonds eindelijk in bed lagen. Moe van alle indrukken vielen we in slaap. En toch was het nog maar rond half vier toen we wakker werden. Blijkbaar stond onze biologische wekker nog op de Hollandse tijd. Wel zijn we rond half zeven toch maar opgestaan: een wandelingetje in Curitiba leek ons wel wat. Eerst ontbijten natuurlijk. En daar lag het dan, al dat heerlijke fruit waarvan ze ons hadden verteld. Werkelijk om van te watertanden. De ‘mamao’ was ‘muito gostoso’, Willemieke!
Curitiba in de ochtend was prettig!
We kwamen er al heel snel bij enkele grote ronde terminals, die dienst doen als bushaltes. Onze mensen van Ariva zullen ze ongetwijfeld kennen. En dan die prachtige lila jacarandá’s die in deze tijd van het jaar volop in bloei staan. In Zuid-Afrika hebben we er al mee kennisgemaakt.
In de namiddag kwamen we, na een prachtige rijtoer, aan in Arapoti. Zo hebben we al wat een indruk van het land gekregen waar wij dit komend half jaar zullen verblijven.
Vila Evangélica
Hoewel ik in 2010, bij een eerder bezoek aan Arapoti, al eens langs de Hollandse pastorie ben gelopen, was het toch weer anders, dan we verwachtten. Het was of verwelkomde de grote jacarandá voor het huis ons met een regen van blauw-paarse bloesems. Dit maakte dat we over een zacht lila tapijt naar de voordeur liepen.
De ontvangst was in één woord hartelijk! Aan alles was gedacht: bloemen op tafel, een rijk gevulde koelkast, een prima bed en een fijne studeerkamer. Wat een liefdevolle verwelkoming. Hier is over nagedacht.
We zijn direct daarna begonnen met het uitpakken van de koffers. Orde is iets waar we op dat moment het meest naar uitzagen. Kortom, het huis zo snel mogelijk ‘van onszelf’ maken. Met zes koffers op reis gaan mag dan gênant lijken, maar als ze uitgeruimd zijn en de inhoud op de juiste plek ligt, is dat toch anders. Toen ik mijn ogen over onze klerenkast liet gaan, dacht ik even: hiermee zullen we het dan een half jaar moeten doen. Zeker toen ik het schamele rijtje boeken, dat ik had meegenomen, zag staan. Ik kon niet anders denken dan: hier zal ik het komend half jaar mee vooruit moeten. Zouden er wel vijfendertig preken in zitten? Toch beklemt deze beperking mij niet. Laat mij maar gewoon vertrouwen op meer dan wat in boeken staat. Het geeft mij rust hier in Vila Evangélica uit dat vertrouwen te leven. En mochten we het met de door ons meegebrachte kleren hier echt niet redden, dan zijn er vast wel lieve mensen die een warm vest of een trui hebben liggen. Bovendien zijn ook hier winkels.